KẾ HOẠCH

QUẢN LÝ CHẤT THẢI NHỰA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LAI CHÂU ĐẾN NĂM 2030

Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14; Quyết định số 1316/QĐ-TTg ngày 22 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam; để tăng cường công tác quản lý, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa, hướng tới phát triển nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh trên địa bàn tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu ban hành Kế hoạch quản lý chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh đến năm 2030 như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu tổng quát

- Cụ thể hóa các chỉ tiêu, nhiệm vụ về công tác quản lý, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14; Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường; Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20 tháng 8 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa; Quyết định số 1316/QĐ-TTg ngày 22 tháng 7 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam.

- Triển khai đồng bộ nhiệm vụ và thực hiện có hiệu quả các giải pháp; tăng cường công tác quản lý, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trên địa bàn tỉnh.

- Nâng cao nhận thức cho cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh về tác hại của chất thải nhựa đối với môi trường; hình thành thói quen giảm thiểu, từ chối sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học trong các hoạt động hàng ngày.

- Góp phần xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam nói chung, tỉnh Lai Châu nói riêng với định hướng giảm sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học; tăng cường tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa.

2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2030

- Phấn đấu 100% các trung tâm thương mại, siêu thị, khách sạn, khu du lịch không lưu hành và sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần (gồm túi ni lông khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) trừ sản phẩm, hàng hóa có bao bì nhựa khó phân hủy sinh học.

- Sử dụng túi đựng, bao bì thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị trên địa bàn tỉnh.

- Không đầu tư các cơ sở sản xuất sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Thực hiện quy định, chính sách ưu đãi về quản lý chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh đảm bảo phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành

Ưu đãi, hỗ trợ và khuyến khích đối với các dự án đầu tư thu gom, vận chuyển, xây dựng khu xử lý chất thải nhựa tập trung của tỉnh; các hoạt động tái sử dụng, tái chế từ chất thải nhựa; dự án tái chế, xử lý chất thải nhựa; dự án sản xuất túi ni lông phân hủy sinh học, bao bì thân thiện với môi trường.

2. Tăng cường thực hiện các hoạt động truyền thông, tuyên truyền, vận động giảm thiểu chất thải nhựa

- Tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác hại của các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa, túi ni lông khó phân hủy sinh học và các sản phẩm nhựa dùng một lần đối với môi trường sống, hệ sinh thái và sức khỏe con người; vận động hạn chế, tiến tới không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học; không xả chất thải nhựa bừa bãi ra đường phố, hệ thống thoát nước, sông, suối, kênh, mương và nơi công cộng.

- Tuyên truyền, vận động các trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, nhà sách, chợ dân sinh, nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở sản xuất - kinh doanh, cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống… hạn chế và tiến tới không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi ni lông khó phân hủy sinh học; chuyển sang sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường; không cung cấp túi ni lông khó phân hủy sinh học cho khách hoặc thay thế bằng các loại bao bì thân thiện với môi trường.

- Lồng ghép nội dung giáo dục về bảo vệ môi trường nói chung, tác hại của chất thải nhựa và túi ni lông khó phân hủy sinh học nói riêng vào chương trình ngoại khóa, hoạt động tuyên truyền tại các cấp học theo hình thức và nội dung phù hợp.

- Tuyên truyền, phổ biến cho cơ quan, tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và cá nhân thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.

3. Giảm thiểu phát sinh chất thải nhựa và túi ni lông khó phân hủy sinh học trong sinh hoạt

- Yêu cầu tất cả các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp nhà nước thuộc tỉnh thực hiện cắt giảm sử dụng túi ni lông khó phân hủy sinh học và sản phẩm nhựa dùng một lần, đặc biệt tại các cuộc họp, hội nghị, hội thảo và các hoạt động khác của cơ quan, đơn vị, cụ thể:

+ Không sử dụng nước uống đóng chai nhựa (có thể tích từ 330 ml đến 500 ml) trong công sở khi tổ chức các cuộc họp, hội nghị, hội thảo và các hoạt động ngoài trời; chuyển sang sử dụng bình nước có thể tích lớn (trên 20 lít) hoặc bình thủy tinh và các loại vật liệu có thể tái sử dụng nhiều lần, thân thiện với môi trường.

+ Không sử dụng cốc nhựa, ống hút nhựa; giảm tối đa việc sử dụng túi ni lông khó phân hủy sinh học trong các hoạt động mua sắm, vận chuyển tại cơ quan, nơi làm việc.

- Khuyến khích, phát động phong trào mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động vận động người thân cùng tham gia thực hiện “Nói không với túi ni lông khó phân hủy; hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa khó phân hủy”.

- Vận động và triển khai các mô hình khuyến khích sử dụng sản phẩm thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học trong hoạt động của doanh nghiệp; khu du lịch, danh lam thắng cảnh, nhà hàng, khách sạn…; trong sản xuất nông nghiệp; tại bến xe và các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách.

- Ký cam kết hạn chế và tiến tới không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học giữa các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, trường học, cơ sở sản xuất - kinh doanh, dịch vụ với Ủy ban nhân dân các xã, phường.

- Khuyến khích sử dụng các sản phẩm tái chế từ chất thải túi ni lông khó phân hủy.

4. Tổ chức phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải nhựa

- Đẩy mạnh thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn; khuyến khích phân loại riêng chất thải nhựa với các loại chất thải có khả năng tái chế khác nhằm tăng cường hoạt động tái sử dụng, tái chế chất thải nhựa tại trường học, cơ sở y tế và các khu vực công cộng như bến xe, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ dân sinh, công viên, quảng trường, khu du lịch,…

- Tổ chức thu gom, lưu giữ và chuyển giao cho các cơ sở có chức năng tái chế, xử lý theo quy định đối với chất thải nhựa phát sinh từ hoạt động của khu du lịch, cơ sở lưu trú và khu dân cư.

- Khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân có đủ chức năng và điều kiện thực hiện hoạt động thu gom, tái sử dụng, tái chế chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

- Tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sinh học phải thực hiện trách nhiệm tái chế, xử lý theo quy định tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ và Nghị định số 05/2025/NĐ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2025 của Chính phủ.

5. Ứng dụng khoa học và công nghệ trong quản lý chất thải nhựa

Ứng dụng khoa học và công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường nhằm tái chế, tái sử dụng chất thải nhựa qua đó giảm chi phí vận chuyển và xử lý chất thải nhựa.

6. Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm

- Kiểm tra và xử lý theo quy định đối với các hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh, trong đó có hành vi vứt bỏ chất thải bừa bãi.

- Kiểm tra việc tuân thủ chính sách thuế, phí bảo vệ môi trường, các quy định về bảo vệ môi trường của các cơ sở nhập khẩu, sản xuất, phân phối, kinh doanh, thu gom, tái chế, xử lý sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học, sản phẩm thân thiện với môi trường.

- Kiên quyết xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm về quản lý chất thải nhựa theo quy định của pháp luật.

III. TRÁCH NHIỆM CỦA CÁC CƠ QUAN, ĐƠN VỊ, ĐỊA PHƯƠNG

1. Sở Nông nghiệp và Môi trường

- Là đơn vị đầu mối tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp thực hiện Kế hoạch này; theo dõi, kiểm tra và đôn đốc việc thực hiện Kế hoạch.

- Hướng dẫn, tuyên truyền các tổ chức và cá nhân về thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế và tái sử dụng chất thải nhựa.

- Tổ chức thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; gắn nhiệm vụ quản lý, xử lý chất thải nhựa với việc thực hiện tiêu chí môi trường và công nhận xã nông thôn mới nâng cao theo quy định hiện hành.

- Tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định đối với các hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý chất thải và chất thải nhựa.

2. Sở Công Thương

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động giảm thiểu chất thải nhựa tại các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ; khuyến khích các cơ sở kinh doanh hạn chế cung cấp túi ni lông sử dụng một lần, từng bước chuyển sang sử dụng bao bì, túi thân thiện với môi trường.

- Phối hợp, tổ chức kiểm tra các đơn vị sản xuất sản phẩm nhựa sử dụng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sinh học trên địa bàn (nếu có).

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục về bảo vệ môi trường nói chung, tác hại chất thải nhựa, túi ni lông khó phân hủy sinh học và các sản phẩm nhựa dùng một lần nói riêng ở các cấp học theo hình thức, nội dung phù hợp.

- Hoạt động giảm thiểu, phân loại, thu gom chất thải nhựa là một tiêu chí đánh giá trường học xanh - sạch - đẹp - an toàn - thân thiện.

4. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng và hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến các quy định về bảo vệ môi trường, quy định về giảm thiểu, xử lý chất thải nhựa, tác hại của chất thải nhựa đối với môi trường và con người.

- Tổ chức triển khai các quy định về quản lý chất thải nhựa trong hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch; yêu cầu không xả chất thải, chất thải nhựa ở trong và xung quanh khu vực tổ chức hoạt động lễ hội trên địa bàn tỉnh.

- Chỉ đạo các đơn vị tổ chức hoạt động lễ hội, các chủ đầu tư khu du lịch tuyên truyền về tác hại của chất thải nhựa, túi ni lông khó phân hủy sinh học tới khách du lịch; khuyến khích khách du lịch không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học.

5. Sở Khoa học và Công nghệ

Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn việc đề xuất đặt hàng các nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về tái chế, xử lý chất thải nhựa thành nguyên liệu, nhiên liệu; sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế túi ni lông khó phân hủy sinh học, sản phẩm nhựa dùng một lần trên địa bàn tỉnh.

6. Sở Tài chính

Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện các chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư đối với các dự án xây dựng cơ sở xử lý chất thải ứng dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường; đồng thời không tham mưu, đề xuất đầu tư các cơ sở sản xuất sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học trên địa bàn tỉnh.

7. Báo và Phát thanh, truyền hình tỉnh

Xây dựng bản tin, chuyên đề về hướng dẫn các biện pháp giảm thiểu, hạn chế và tiến tới ngừng sử dụng túi ni lông khó phân hủy sinh học và sản phẩm nhựa dùng một lần.

8. Sở Y tế

Chỉ đạo thực hiện các biện pháp giảm thiểu, phân loại, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa phát sinh trong các cơ sở y tế và nhà thuốc theo quy định; khuyến khích các đơn vị trực thuộc sử dụng sản phẩm, vật liệu thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học.

9. Công an tỉnh

Nắm bắt tình hình, tăng cường kiểm tra kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong việc nhập khẩu, sản xuất, tái chế phế liệu, các hành vi xả rác thải sinh hoạt và chất thải công nghiệp bừa bãi, tiêu hủy phế liệu.

10. Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh

- Tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp tại khu kinh tế tăng cường thực hiện phân loại, tái sử dụng các sản phẩm nhựa hoặc chuyển giao chất thải nhựa cho đơn vị có chức năng tái chế, xử lý theo quy định.

- Giám sát doanh nghiệp trong khu kinh tế tổ chức thu gom, lưu giữ chất thải và chuyển giao cho cơ sở có chức năng tái chế, xử lý theo quy định.

11. Ủy ban nhân dân các xã, phường

- Phối hợp với các sở, ban, ngành tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách, pháp luật, giải pháp quản lý chất thải nhựa trên địa bàn quản lý.

- Hướng dẫn, yêu cầu các tổ dân phố, bản, khu dân cư tập trung đưa nội dung về bảo vệ môi trường, thu gom, xử lý chất thải nhựa, nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy sinh học vào Hương ước, Quy ước.

- Xây dựng, triển khai và tổ chức thực hiện mô hình phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nhựa ở các khu dân cư tập trung.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong nhân dân trên địa bàn về tác hại của chất thải nhựa và sản phẩm nhựa sử dụng một lần đối với môi trường. Vận động, khuyến khích mang túi khi mua sắm thay cho sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, hạn chế dần và tiến tới không sử dụng túi ni lông khó phân hủy sinh học và sản phẩm nhựa dùng một lần.

- Định kỳ huy động, tổ chức các hoạt động ra quân vệ sinh môi trường, khơi thông dòng chảy, thu gom, xử lý chất thải nhựa trên các sông, suối, kênh, mương,…

- Tăng cường kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các quy định môi trường đối với các cơ sở buôn bán bao bì; xử lý các hành vi vi phạm trong quản lý chất thải rắn theo thẩm quyền.

12. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh; các tổ chức chính trị - xã hội của tỉnh

- Chỉ đạo các cấp đoàn, hội tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế chất thải nhựa.

- Phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện các mô hình, cách làm hay trong việc phân loại, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải theo quy định; khuyến khích người dân, cộng đồng dân cư đăng ký cam kết tham gia.

- Tăng cường giám sát việc triển khai các nhiệm vụ quản lý, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa trên địa bàn từng địa phương.

- Đề xuất khen thưởng các tập thể, cá nhân có nhiều mô hình, cách làm hay, sáng tạo mang tính lan tỏa sâu rộng trong các hoạt động giảm thiểu chất thải nhựa.

13. Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh; các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh

Tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật về quản lý chất thải, giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa, phòng, chống ô nhiễm rác thải nhựa; chủ động cải thiện quy trình, công nghệ sản xuất phù hợp với xu thế phát triển, hướng tới phát triển nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh trên địa bàn tỉnh.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Giao Sở Nông nghiệp và Môi trường tổ chức thực hiện, theo dõi và đôn đốc việc triển khai Kế hoạch này; định kỳ trước ngày 31 tháng 12 hằng năm báo cáo tình hình và kết quả thực hiện về Ủy ban nhân dân tỉnh; đề xuất điều chỉnh mục tiêu, nội dung của Kế hoạch trong trường hợp cần thiết.

2. Các sở, ban, ngành tỉnh và Ủy ban nhân dân các xã, phường chủ động phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Môi trường trong quá trình triển khai thực hiện Kế hoạch; định kỳ trước ngày 15 tháng 12 hằng năm báo cáo tình hình và kết quả thực hiện về Sở Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh./.